Το Κείμενο Εργασίας αρ. 26/2012 του Δρα. Κωνσταντίνος Χ. Οικονόμου εξετάζει το Ευρωπαϊκό παράδειγμα στα πλαίσια της οικονομικής άμιλλας. Η δημιουργία της E.Έ. στηρίχθηκε σε διάφορες οικονομικές θεωρίες, όπως η νεοκλασσική, η ενδογενής, η θεωρία της άριστης νομισματικής περιοχής, της ανταγωνιστικότητας και στη σημασία των υποδομών, των θεσμών, της επιχειρηματικότητας, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και της βιώσιμης ανάπτυξης.

Παρά τις αρχικές προσδοκίες, οι περιφερειακές και λιγότερο αναπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης νέμονται μικρότερο τμήμα από τις ωφέλειες, τις οποίες, όπως έχει ήδη αρχίσει να διαφαίνεται, καρπώνονται οι πιο αναπτυγμένες και κεντρικές. Aυτό προκύπτει κι από έρευνα του συγγραφέα σε 34 χώρες της Ευρώπης για την περίοδο 2001-2008, που υποδεικνύει ότι δεν έγιναν αντιληπτές σε βάθος οι διαστάσεις του προβλήματος και δεν ελήφθησαν επαρκώς υπ’ όψη οι θεωρίες της περιφερειακής ανάπτυξης και της οικονομικής γεωγραφίας. Οι περιφερειακές χώρες υφίστανται πολύ ισχυρές ανταγωνιστικές πιέσεις, που προκαλούν αύξηση της υποαπασχόλησης, αποψίλωση των δυνάμεών τους, την αυξημένη μετανάστευση που καταφτάνει πρώτα εκεί και τη συνεχή κοινωνική αλλαγή. Παρ’ όλα αυτά θεωρούνται οι αποκλειστικοί υπαίτιοι των οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων που παρουσιάζονται και διαιωνίζονται στο περιβάλλον αυτό. Τα κράτη της περιφέρειας χρειάζεται τώρα να εισέλθουν σε ένα νέο στάδιο ανάπτυξης (Rostow, 1960), μέσω της συσπείρωσής τους γύρω από τις αναπτυγμένες οικονομίες και αξιοποιώντας τις βάσεις που έχουν ήδη τεθεί καθώς και μια σειρά από προϋποθέσεις που υφίστανται πλέον, όπως η επίτευξη μη ισόρροπης ανάπτυξης και οι διασυνδέσεις μεταξύ των οικονομιών (Hirschman, 1958). Το στάδιο αυτό απαιτεί μια «μεγάλη ώθηση» (Rosestein-Rodan, 1943), ειδικά μέσω επενδύσεων σε υβριδικά βιομηχανικά προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας (Dixit & Stiglitz, 1977), όπως ελικοφόρων οχημάτων, και την προωθητική δημιουργία θέσεων εργασίας (Hirschman, 1958) κατά τρόπο, ώστε να λειτουργήσει υπέρ και των Ευρωπαϊκών κέντρων. Απώτερος στόχος είναι η στροφή της Ευρώπης προς ένα στάδιο ολοκλήρωσης με τα χαρακτηριστικά ενός cluster που θα παρέχει ευκαιρίες ανάπτυξης, οικονομική ελευθερία και θα χαρακτηρίζεται λιγότερο από σκληρό ανταγωνισμό και περισσότερο από οικονομική άμιλλα.