- Η ενσωμάτωση νέων μελών, κυρίως του Ιράν, της Σαουδικής Αραβίας και της Αιγύπτου, στο πλαίσιο των BRICS από τον Ιανουάριο του 2024, έχει προκαλέσει ανησυχίες στις δυτικές κυβερνήσεις.
- Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) προβλέπει σημαντική μετατόπιση στην παγκόσμια οικονομική εξουσία, με τα BRICS να αναμένεται να αποτελούν το 37,3% του Παγκόσμιου ΑΕΠ έως το 2024, σε σύγκριση με το 14,5% της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προκύπτουν ερωτήματα σχετικά με το πώς η ΕΕ βλέπει τις χώρες BRICS, τις σχέσεις μαζί τους, και εάν υπάρχει χώρος για συνεργασία μεταξύ των δύο οντοτήτων.
- Οι χώρες BRICS έχουν προχωρήσει πέρα από το να είναι ένας αποκλειστικός όμιλος που βασίζεται σε κοινά οικονομικά συμφέροντα. Υποστηρίζουν τη μεταρρύθμιση των παγκόσμιων θεσμών και έχουν επίσης αναπτύξει μια διάσταση ασφάλειας, επιδεικνύουν μια συνεκτική στάση σε θέματα όπως η τρομοκρατία και εκφράζουν σκεπτικισμό απέναντι στις δυτικές προσεγγίσεις.
- Τα κράτη BRICS αμφισβητούν επίσης την παραδοσιακή δυτική προσέγγιση για την παγκόσμια ασφάλεια και σταθερότητα. Δίνουν έμφαση στις διπλωματικές αποφάσεις για τη στρατιωτικοποίηση των διαφορών και απορρίπτουν τις δυτικές κυρώσεις ως εμπόδια στην ανάπτυξη του κράτους. Η αποκλίνουσα στάση των BRICS σε ζητήματα όπως η σύγκρουση στην Ουκρανία δείχνει μια σαφή απομάκρυνση από τις παραδοσιακές δυτικές συμμαχίες ασφάλειας.
- Η ανάλυση των δηλώσεων της συνόδου κορυφής των BRICS δείχνει μια επιθυμία για μεταρρύθμιση εντός της υπάρχουσας διεθνούς δομής, αντί για τη δημιουργία μιας νέας παγκόσμιας αρχιτεκτονικής. Τα μέσα ενημέρωσης μπορεί να μην αντικατοπτρίζουν πλήρως τη διαφοροποιημένη και συνεργατική προσέγγιση που σκοπεύουν να ακολουθήσουν τα κράτη BRICS.
- Παρά τις διαφορές στα πολιτικά συστήματα και τις αξίες μεταξύ της ΕΕ και των BRICS, ιστορικά παραδείγματα καταδεικνύουν την ικανότητα της ΕΕ να συνεργάζεται με διαφορετικές χώρες, όπως η Κίνα, η Σαουδική Αραβία και η Ρωσία, υποδεικνύοντας ότι η συνεργασία μπορεί να υπερβεί τις ιδεολογικές ανισότητες προς αμοιβαίο όφελος.
- Η ΕΕ συνεργάζεται με τα κράτη BRICS μεμονωμένα, σχηματίζοντας στρατηγικές εταιρικές σχέσεις με χώρες όπως η Βραζιλία, η Ινδία και η Νότια Αφρική. Ωστόσο, οι επικριτές υποστηρίζουν ότι αυτές οι εταιρικές σχέσεις στερούνται ουσιαστικού βάθους, λειτουργώντας περισσότερο ως φιλόδοξοι στόχοι παρά ως ολοκληρωμένες στρατηγικές συμμαχίες.
- Η Νότια Αφρική, με σταθερές σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και των BRICS, τοποθετείται ως πιθανός μεσολαβητής μεταξύ των δύο ομάδων. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη νομική διαμάχη με το Ισραήλ στο ICJ αποτελεί πρόκληση για τον προβλεπόμενο ρόλο του και η αποδοχή του διαμεσολαβητικού ρόλου της Νότιας Αφρικής από την ΕΕ είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία.
Το Κείμενο Πολιτικής είναι μια από κοινού δημοσίευση του ΕΛΙΑΜΕΠ με το Πανεπιστήμιο της Πραιτόρια. Το υπογράφουν οι Daniela Marggraff, Ερευνήτρια, Πανεπιστήμιο της Πραιτόρια και Παύλος Πετίδης, Βοηθός Ερευνητής, ΕΛΙΑΜΕΠ.
Διαβάστε το εδώ (στα Αγγλικά).