Το Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής, το Πρόγραμμα Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστήμιου Princeton και η Ένωση Αποφοίτων του Πανεπιστήμιου Princeton στην Ελλάδα διοργάνωσαν διάλεξη του Mark R. Beissinger, Καθηγητή Συγκριτικής Πολιτικής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Princeton με θέμα Η Εμμονή της “Αυτοκρατορίας” στην Ευρασία. Η συζήτηση πραγματοποιήθηκε στα γραφεία του ΕΛΙΑΜΕΠ στις 14 Μαίου 2010 με συντονιστή τον καθηγητή Θάνο Βερέμη, Αντιπρόεδρο του ΕΛΙΑΜΕΠ.
Ο ομιλητής επικεντρώθηκε στο ζήτημα των αυτοκρατορικών και επεκτατικών τάσεων της σύγχρονης Ρωσίας στην περιοχή της Ευρασίας. Θεωρώντας ως παράδοξο το γεγονός ότι η ΕΣΣΔ δεν αυτοπροσδιοριζόταν ως αυτοκρατορία, ενώ ήταν, και κυρίως ότι μετά την πτώση της ΕΣΣΔ η Ρωσία συνέχισε την αυτοκρατορική επεκτατική πολιτική στην σφαίρα επιρροής της, ο ομιλητής ανέλυσε το πως αυτοπροσδιορίζεται ο μέσος Ρώσος και η ρωσική πολιτική ελίτ σε σχέση με την πολιτική αλληλεπίδραση της Ρωσίας με τους γείτονές της και πως προσεγγίζουν την Ρωσία τα γειτονικά της κράτη. Συγκεκριμένα υποστήριξε ότι οι Ρώσοι πολιτικοί πιστεύουν ότι έχουν μια εκ φύσεως τάση να επεκτείνονται πολιτικά σε βάρος των γειτόνων τους χωρίς να διακηρύττουν αυτοκρατορικές τάσεις. Αντίθετα οι γείτονες της Ρωσίας της προσάπτουν αυτοκρατορική έπαρση και βλέψεις, π.χ. στις περιπτώσεις της Εσθονίας, Τσετσενίας, Ουκρανίας, Γεωργίας, τον ενεργειακό ρόλο της Ρωσίας και τη διατήρηση του κυριλλικού αλφαβήτου στις πρώην ΣΣΔ.
Παραπέμποντας στην αποικιοκρατική κατάλυση μικρών ανίσχυρων κρατών, ο όρος ‘αυτοκρατορία’ έχει σήμερα αρνητική σημασία και είναι αντίθετη με την διεθνή πολιτική πρακτική όπως έχει καθορισθεί από την Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των Εθνών από τον ΟΗΕ. Σύμφωνα με τον Καθηγ. Beissinger η Ρωσία δεν έχει απολυτρωθεί από τον χαρακτηρισμό της ως αυτοκρατορικής δύναμης διεθνώς. Η ανάλυση του περί των αυτοκρατορικών διαθέσεων της Μόσχας βασίζεται σε τέσσερα σημεία: α) Βασισμένος στην ψυχολογική αρχή ότι η κακή φήμη παραμένει ενώ η καλή φήμη είναι εφήμερη, τονίζει ότι η Ρωσία δεν έχει απαλλαγεί, στα μάτια άλλων χωρών, από το ιστορικό στίγμα της ‘αυτοκρατορίας’, β) η συνέχιση της ρωσικής αυτοκρατορικής παράδοσης έχει αρνητική επίπτωση στις γειτονικές της χώρες μέσω της παρέμβασης της Μόσχας στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό τους, γ) Οι Ρώσοι συνολικά τρέφουν αυτοκρατορικές φιλοδοξίες για την χώρα τους και δ) η δυσανάλογη κατανομή δύναμης μεταξύ της ισχυρής Ρωσίας και των ανίσχυρων γειτόνων της.
Η γενική εκτίμησή του ομιλητή είναι ότι λόγω της παραδοσιακής υπεροχής της Μόσχας στην σφαίρα επιρροής της, οι γείτονες της δέχονται αυτόν τον ρόλο της και μέσω αυτής της ισορροπίας προσπαθούν να αναπτυχθούν.