FRIM: Η Κατάσταση των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων των Παράτυπων Μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Ο σκοπός αυτού του προγράμματος είναι να εξετάσει τις σημαντικότερες πτυχές της κοινωνικής κατάστασης των παράτυπων μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να αξιολογηθεί σε ποιο βαθμό τα θεμελιώδη δικαιώματά τους γίνονται σεβαστά και προστατεύονται. Μερικά από τα ζητήματα που εξετάζονται είναι η υγεία, η στέγαση, η εκπαίδευση, η κοινωνική πρόνοια, η εργασιακή κατάσταση και οι δίκαιες συνθήκες εργασίας καθώς επίσης και η πρόσβαση σε μέσα αντιμετώπισης των παραβιάσεων και της εκμετάλλευσης.

Από το πρόγραμμα έχουν ολοκληρωθεί ή αναμένεται να ολοκληρωθούν σύντομα:

• Μία συγκριτική έκθεση σχετικά με την κατάσταση των θεμελιωδών δικαιωμάτων των παράτυπων μεταναστών στην ΕΕ.
• Πέντε θεματικά κείμενα σχετικά με: τις καταστάσεις ‘παρατεταμένης εκκρεμότητας’ που αφορούν παράτυπους μετανάστες των οποίων η απομάκρυνσή δεν είναι δυνατή, την επισκόπηση και ανάλυση πρακτικών που χρησιμοποιούνται από τα κράτη μέλη της ΕΕ για την ανίχνευση των παράτυπων μεταναστών οι οποίες στην πραγματικότητα εμποδίζουν την άσκηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους, την επισκόπηση και την ανάλυση επιλεγμένων παραδειγμάτων καλών πρακτικών σχετικά με τη νομοθεσία και τις πρακτικές της διοίκησης σε επιλεγμένα κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, μια μελέτη περιπτώσεων σχετικά με την κατάσταση της υγειονομικής περίθαλψης των παράτυπων μεταναστών σε 10 κράτη μέλη της ΕΕ (Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιταλία, Ιρλανδία, Πολωνία, Ισπανία, Σουηδία) και τέλος μία μελέτη περιπτώσεων σχετικά με την κατάσταση των παράτυπων μεταναστών που εργάζονται σε οικιακές εργασίες στα 10 κράτη μέλη που αναφέρθηκαν παραπάνω.

Τα ευρήματα της έρευνας αυτής θα προσφέρουν στους φορείς χάραξης πολιτικής μία στέρεη επιστημονική βάση με την οποία θα μπορέσουν να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες ούτως ώστε να διασφαλιστεί η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των παράτυπων μεταναστών. Εξετάζοντας τις προβληματικές καταστάσεις και τεκμηριώνοντας καλές πρακτικές το πρόγραμμα έχει επίσης στόχο να προσφέρει στους εμπλεκόμενους φορείς πρακτικά εργαλεία προκειμένου να προωθήσουν τα δικαιώματα των παράτυπων μεταναστών.

Συντονιστής του Προγράμματος: Albert Kraler (ICMPD)

Συνεργάτες του Προγράμματος: Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ), The Platform for International Cooperation on Undocumented Migrants (PICUM), Centre for European Policy Studies (CEPS).

Η Ερευνητική Ομάδα του ΕΛΙΑΜΕΠ σε Θέματα Μετανάστευσης (Καθ. Άννα Τριανταφυλλίδου, Δρ. Θάνος Μαρούκης, Μικαέλα Μαρούφωφ) συντονίζει τις 10 μελέτες περιπτώσεων (case studies) που προβλέπει το FRIM σχετικά με την Οικιακή Εργασία στην Ευρώπη καθώς επίσης και την έρευνα σχετικά με την εργασιακή κατάσταση των παράτυπων μεταναστών και την πρόσβασή τους σε βασικά εργασιακά δικαιώματα.