Καταπολεμώντας τις έμφυλες ανισότητες στην έρευνα και στην ανώτατη εκπαίδευση στην Ελλάδα (GENDRHED)

Η ανώτατη εκπαίδευση και η επιστημονική έρευνα είναι κατεξοχήν τομείς που βασίζονται στην αξία του ατόμου και των ατομικών επιτευγμάτων, παρόλ’ αυτά, χαρακτηρίζονται από βαθιές έμφυλες ανισότητες και προκαταλήψεις. Η Ελλάδα παρουσιάζει μια εικόνα υστέρησης στον τομέα αυτό, όπως αποτυπώνεται σε έρευνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι έμφυλες ανισότητες διαπερνούν, συχνά έμμεσα και αδιόρατα, τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, τις δομές λήψης αποφάσεων, το περιεχόμενο της έρευνας, και την αξιολόγηση των επιστημονικών αποτελεσμάτων, εμποδίζοντας την αριστεία, την καινοτομία και εν τέλει την κοινωνική δικαιοσύνη. Σκοπός του προτεινόμενου έργου (GENDRHED) είναι να προάγει την ικανότητα των ελληνικών πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων να αντιμετωπίσουν τις έμφυλες ανισότητες. Θα εκπονήσει μια σειρά από δράσεις κατάρτισης του ακαδημαϊκού, του ερευνητικού και του διοικητικού τους προσωπικού για να ενισχύσει τις γνώσεις και την ικανότητά τους να διαμορφώνουν, να εφαρμόζουν, και να παρακολουθούν προσαρμοσμένα Σχέδια Δράσης για την Ισότητα των Φύλων (ΣΔΙΦ). Πρόκειται για ολοκληρωμένες παρεμβάσεις που μπορούν να εκπονήσουν δημόσιοι οργανισμοί στο εσωτερικό τους για να αντιμετωπίσουν τις υφιστάμενες έμφυλες ανισότητες, να ενσωματώσουν τη διάσταση του φύλου στις δομές, στις πρακτικές και στην εσωτερική λειτουργία τους, και να εμπεδώσουν μια κουλτούρα ισότητας.

Το έργο GENDRHED θα καλύψει ένα μεγάλο κενό σε μια κρίσιμη χρονική συγκυρία που τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλούνται να διαμορφώσουν ΣΔΙΦ ως βασική προϋπόθεση για να λάβουν ερευνητική χρηματοδότηση. Στην Ελλάδα, σε αντίθεση με σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τα πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα μόλις πρόσφατα ξεκίνησαν να διαμορφώνουν τέτοια σχέδια δράσης. Το έργο GENDRHED φιλοδοξεί να τους παράσχει μέσα σε ενάμιση χρόνο την απαραίτητη βάση τεχνογνωσίας για να διαμορφώσουν και να υλοποιήσουν ΣΔΙΦ, αξιοποιώντας την εμπειρία του φορέα υλοποίησης (ΕΛΙΑΜΕΠ) στον τομέα αυτό.

Στο δεύτερο μέρος του έργου GENDRHED, από Σεπτέμβριο 2023 έως Απρίλιο 2024, θα υλοποιηθούν μια σειρά από πρόσθετες δράσεις με σκοπό να υποστηρίξουν την υλοποίηση των ΣΔΙΦ στην παρούσα, κρίσιμη αρχική φάση, μέσα από την παραγωγή και τη μεταφορά γνώσης στα ΑΕΙ και στα ΕΚ, καθώς και με την ανάπτυξη βασικών εργαλείων.

Oι πρόσθετες δράσεις του έργου GENDRHED αναμένεται να έχουν τα εξής αποτελέσματα: Πρώτον, την παραγωγή εξαιρετικά χρήσιμης γνώσης για τους παραγόντες που προάγουν ή αντίθετα εμποδίζουν την υλοποίηση των σχεδιασμένων δράσεων στα πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα στην Ελλάδα. Δεύτερον, η ανάπτυξη προσαρμοσμένων δεικτών θα επιτρέψει τα πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα να σχεδιάσουν στοχευμένες δράσεις, να παρακαλουθήσουν την υλοποίησή τους, και να αξιολογήσουν κατά πόσο αυτές συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των έμφυλων ανισοτήτων. Τρίτον, οι πρόσθετες δράσεις αναμένεται να προάγουν ευαισθητοποίηση του ακαδημαϊκού, ερευνητικού, τεχνικού και διοικητικού προσωπικού γύρω από τη συμπεριληπτικότητα και την καταπολέμηση διακρίσεων με βάση τη φυλή ή την εθνική καταγωγή, τη θρησκεία, τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου, καθώς και τη σωματική αναπηρία. Αναμένεται, επίσης, να προωθήσουν μια διαθεματική προσέγγιση των έμφυλων ανισοτήτων. Τέλος, η διαμόρφωση προτάσεων πολιτικής θα ενισχύσει τις προσπάθειες να μεταφέρουμε προς τους κρατικούς αξιωματούχους και αυτούς/-ές που λαμβάνουν αποφάσεις την ανάγκη μιας ενεργής πολιτικής και τη διάθεση πόρων για την καταπολέμηση των έμφυλων διακρίσεων στην έρευνα και στην ανώτατη εκπαίδευση.

Το έργο “Καταπολεμώντας τις έμφυλες ανισότητες στην έρευνα και στην ανώτατη εκπαίδευση στην Ελλάδα (GENDRHED)” υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης το Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής. 

Το πρόγραμμα Active citizens fund, ύψους € 13,5 εκ., χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants. Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow. Διαβάστε περισσότερα εδώ: www.activecitizensfund.gr

Το Ίδρυμα Μποδοσάκη είναι κοινωφελής οργανισμός που ιδρύθηκε το 1972 με σκοπό τη συνέχιση της προσφοράς του ιδρυτή του Πρόδρομου Μποδοσάκη – Αθανασιάδη στην ελληνική κοινωνία. Όραμά του είναι μια κοινωνία ίσων ευκαιριών, με δυνατότητες και προοπτική για όλους.

Προς επίτευξη του οράματός του, το Ίδρυμα Μποδοσάκη, με διαφάνεια, λογοδοσία και αξιοπιστία, χρηματοδοτεί, σχεδιάζει και υλοποιεί δράσεις και προγράμματα που σχετίζονται με τους τέσσερις στρατηγικούς του πυλώνες: την προαγωγή της παιδείας, την αναβάθμιση της υγείας, την προστασία του περιβάλλοντος και την ενδυνάμωση της Κοινωνίας των Πολιτών. Από την ίδρυσή του ως σήμερα έχει διαθέσει περισσότερα από 450 εκ. ευρώ προς επίτευξη των σκοπών του.

Παράλληλα, το Ίδρυμα Μποδοσάκη δρα σήμερα και ως καταλύτης δημιουργίας ενός πλαισίου ευρύτερης προσφοράς στην ελληνική κοινωνία, διαχειριζόμενο πόρους τρίτων – Κληροδοτών, διεθνών φορέων, εταιρειών και άλλων μεγάλων δωρητών- που επιθυμούν να χρηματοδοτήσουν προγράμματα σημαντικού κοινωνικού αντικτύπου για κρίσιμες ανάγκες εκπαίδευσης, υγείας και προστασίας του περιβάλλοντος. Περισσότερες πληροφορίες: www.bodossaki.gr

Το SolidarityNow (SN) είναι μία μη κυβερνητική οργάνωση που ιδρύθηκε το 2013 για να ανταποκριθεί στις ανάγκες και να διασφαλίσει τα δικαιώματα των πιο ευπαθών και περιθωριοποιημένων ομάδων, χωρίς διάκριση. Όραμα της οργάνωσης είναι να βελτιώσει τις ζωές των ανθρώπων και να τους ενδυναμώσει ώστε να διεκδικήσουν μια δικαιότερη κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς.

Το όραμα γίνεται πράξη μέσα από τρεις βασικούς στρατηγικούς πυλώνες: α) Προάσπιση της ασφάλειας και προστασίας, β) Υποστήριξη των ευκαιριών βιοπορισμού και της ένταξης στην αγορά εργασίας, γ) Ενίσχυση της ανεξαρτησίας της κοινωνίας των πολιτών και προάσπιση των αξιών μιας ανοιχτής κοινωνίας. Το SolidarityNow έχει υποστηρίξει μέχρι σήμερα περισσότερους από 320.000 ανθρώπους, τόσο μέσω της απευθείας υλοποίησης προγραμμάτων όσο και μέσω δωρεών για την στήριξη δράσεων της κοινωνίας των πολιτών. Περισσότερες πληροφορίες : www.solidaritynow.org/

Συντονίστρια του έργου: Ντία Αναγνώστου

Επικοινωνία: Αλεξία Μητσικώστα, Project Manager: [email protected]

Νέα & Media

Μπορούν τα πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα να εξαλείψουν τις έμφυλες ανισότητες; – Ντία Αναγνώστου (Καθημερινή, 10 Απριλίου 2022)