H πανδημία του Covid-19 προκάλεσε τη μεγαλύτερη ύφεση στην ιστορία της Ευρωζώνης, η οποία κυμάνθηκε στο 6,6% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο. Η ύφεση διαφοροποιήθηκε μεταξύ των Κρατών Μελών, με την ισπανική οικονομία να συρρικνώνεται κατά 11%, ακολουθούμενη από την ιταλική (-8,9%), την ελληνική (-8,2%) και τη γαλλική οικονομία (-8,2%), ενώ η γερμανική οικονομία σημείωσε πιο ήπια ύφεση της τάξεως του 5%.
Όπως έγινε αντιληπτό από το ξεκίνημα της κρίσης, ένα από τα κλειδιά για την αντιμετώπιση της ήταν η συνεχής και γενναία παροχή ρευστότητας στον ιδιωτικό τομέα προκειμένου να αντιμετωπίσει το παρωδικό αυτό σοκ. Με αυτό τον τρόπο οι επιχειρήσεις θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν την κάλυψη των υποχρεώσεων τους παρά τις μειωμένες ταμειακές ροές, έως ότου να επαναλειτουργήσουν κανονικά. Η λεγόμενη «αντικυκλική» παροχή ρευστότητας, δηλαδή η παροχή πίστωσης σε αρνητικές οικονομικές συνθήκες, θα βοηθούσε τις επιχειρήσεις να παραμείνουν χρηματοοικονομικά υγιείς αποτρέποντας αθετήσεις σε πληρωμές που θα οδηγούσαν σε αποσταθεροποίηση των ίδιων αλλά και της ευρύτερης οικονομίας. Καθώς οδεύουμε προς την έξοδο από την κρίση, έχει ενδιαφέρον να ελέγξουμε σε τι βαθμό οι τράπεζες ανταπεξήλθαν στο ρόλο αυτό.
Το παραπάνω διάγραμμα αντλεί στοιχεία από την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών και παρουσιάζει την πίστωση σε μη χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς ως προς το ΑΕΠ για το σύνολο της Ευρωζώνης και για πέντε επί μέρους οικονομίες. Παρατηρούμε πως σε όλες τις οικονομίες ο δείκτης παρουσίασε αυξητική πορεία, γεγονός που δείχνει ότι η παροχή πίστωση προς στις επιχειρήσεις ήταν σε ένα βαθμό αντικυκλική κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Η τάση αυτή μπορεί να αποδοθεί αφενός στην ύφεση, δηλαδή τον παρανομαστή του δείκτη, αλλά σε κάποιο βαθμό, και στη αντίδραση των αρχών οι οποίες υιοθέτησαν πολιτικές για την στήριξη των επιχειρήσεων, όπως για παράδειγμα η παροχή εγγυήσεων για τραπεζικά δάνεια.
Παρόλα αυτά, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, η πρόοδος που επιτεύχθηκε δεν κρίνεται επαρκής. Σύμφωνα με τις διαπιστώσεις του Συμβουλίου, ο τραπεζικός τομέας ήταν μάλλον διστακτικός στην άντληση κεφαλαίων από τα αποθεματικά του προκειμένου να παρέχει πρόσθετη ρευστότητα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, παρά τη διευρυμένη ευελιξία και εξασφαλίσεις που του παρασχέθηκαν. Η έρευνα συμπεραίνει ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα παραμένει ανησυχητικά προκυκλικό.