Το πρόσφατο νομοσχέδιο για τα εργασιακά επανάφερε στο προσκήνιο το ζήτημα των ωρών εργασίας των απασχολούμενων και τον τρόπο αμοιβής των υπερωριών. Με αφορμή αυτό, αξίζει να διερευνήσουμε τις εκτιμήσεις για το πόσες ώρες εργάζονται εβδομαδιαία οι μισθωτοί στις χώρες της ΕΕ.

Στο διάγραμμα παρουσιάζονται δεδομένα για το μέσο χρόνο απασχόλησης, σε ώρες εργασίας την εβδομάδα, για άνδρες και γυναίκες στα κράτη-μέλη της ΕΕ. Παρουσιάζονται τα τελευταία διαθέσιμα δεδομένα (2019) όπως αυτά αντλήθηκαν από τη Eurostat. Στην αριστερή πλευρά του διαγράμματος απεικονίζεται οι μέσος εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας για τους άνδρες, ενώ αριστερά ο αντίστοιχος για τις γυναίκες.

Στο σύνολο της ΕΕ των 27, η μέση εργάσιμη εβδομάδα των μισθωτών στην κύρια εργασία τους ήταν 37,1 ώρες και για τα δύο φύλα. Η κατανομή ως προς τα φύλα εκτιμάται σε 39,7 ώρες για τους άνδρες και 34,1 ώρες για τις γυναίκες. Μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ, η μεγαλύτερη μέση εβδομάδα εργασίας εντοπίζεται στην Ελλάδα (41,7 ώρες την εβδομάδα) και η συντομότερη στην Ολλανδία (30,4 ώρες την εβδομάδα).

Στην Ελλάδα, οι άνδρες εργάζονται κατά μέσο όρο 43,9 ώρες την εβδομάδα, στην Πολωνία 41,8 ώρες, στην Τσεχία 41,5 ώρες και στη Μάλτα 41,4 ώρες. Οι άνδρες μισθωτοί στην Ολλανδία εργάζονται κατά μέσο όρο 34,7 ώρες την εβδομάδα. Η χώρα στην οποία οι γυναίκες κατέγραψαν τον υψηλότερο μέσο όρο εβδομαδιαίων ωρών εργασίας είναι η Βουλγαρία με 40,2 ώρες. Αυτό είναι το μόνο κράτος-μέλος της ΕΕ όπου ο μέσος όρος είναι πάνω από 40 ώρες για τις γυναίκες. Ακολουθούν η Ρουμανία (39,3 ώρες την εβδομάδα), η Σλοβακία και η Κροατία (38,9 ώρες την εβδομάδα) και η Ελλάδα (38,8 ώρες την εβδομάδα). Οι γυναίκες στην Ολλανδία εργάζονται κατά μέσο όρο 25,5 ώρες την εβδομάδα.

Είναι σημαντικό να τονιστεί πως ο μέσος χρόνος εργασίας για τον συνολικό απασχολούμενο πληθυσμό επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες. Ένας σημαντικός παράγοντας για παράδειγμα, είναι το μερίδιο των εργαζομένων μερικής απασχόλησης αλλά και το ποσοστό συμμετοχής των γυναικών στο εργατικό δυναμικό, καθώς παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά εργασίας με μερική απασχόληση σε σχέση με τους άνδρες. Σύμφωνα με δεδομένα της Eurostat, η Ολλανδία καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό μερικής απασχόλησης (50,2%), με 27,2% στους άνδρες και 75,2% στις γυναίκες, ενώ η Ελλάδα το δεύτερο χαμηλότερο (9,1% συνολικά, 5,8% για τους άνδρες και 10,9% για τις γυναίκες) μετά τη Λιθουανία, γεγονός που εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τη διαφοροποίηση των μέσων όρων εβδομαδιαίας εργασίας.

Τέλος, θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι οι περισσότερες ώρες εργασίας δεν μεταφράζονται απαραίτητα σε υψηλότερη παραγωγικότητα. Ενδεχομένως μάλιστα να είναι αποτέλεσμα, ή και παράγοντας χαμηλής παραγωγικότητας της εργασίας, αφού μπορεί να συνδέεται με τον χαμηλό βαθμό έντασης κεφαλαίου στην παραγωγική διαδικασία και την μη αξιοποίηση νέων τεχνολογιών ή την εφαρμογή μη βέλτιστων οργανωτικών πρακτικών. Όπως φαίνεται και από το διάγραμμα, οι πλέον παραγωγικές και ανταγωνιστικές οικονομίες της ΕΕ, εμφανίζουν τους χαμηλότερους εβδομαδιαίους μέσους όρους εργασίας.