• Ένα χρόνο μετά τη Διακήρυξη των Βερσαλλιών, η οποία έδωσε περαιτέρω ώθηση στις διεργασίες αμυντικής συνεργασίας μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), χαρτογραφούμε το τρέχον επίπεδο συνεργασίας αναλύοντας:
    • τη συμμετοχή των κρατών μελών της ΕΕ σε πρωτοβουλίες στο πλαίσιο των δομών της ΕΕ, με έμφαση στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (ΕΤΑ) και στα σχέδια Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας (PESCO).
    • τη διμερή και πλειομερή αμυντική συνεργασία εκτός του πλαισίου της ΕΕ.
    • την αναδυόμενη Ευρωπαϊκή αμυντική αγορά, με έμφαση στους κύριους “παραγωγούς” και “καταναλωτές” μεταξύ των κρατών-μελών.
  • Η Γαλλία κατέχει αδιαμφισβήτητα ηγετική θέση στις πρωτοβουλίες αμυντικής συνεργασίας, τόσο εντός του θεσμικού πλαισίου της ΕΕ (σε επίπεδο PESCO και ΕΤΑ) όσο και όσον αφορά τις διμερείς και πολυμερείς πρωτοβουλίες εκτός αυτού. Ακολουθούμενες στενά από την Ιταλία, την Ισπανία, τη Γερμανία και την Ελλάδα, αποτελούν τους πρωτοπόρους συγκροτώντας μια ομάδα η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει τον σκληρό πυρήνα ενός μελλοντικού εγχειρήματος αμυντικής ολοκλήρωσης της ΕΕ.
  • Μέσω του ΕΤΑ, η Επιτροπή προωθεί και υποστηρίζει οικονομικά τη στενότερη συνεργασία μεταξύ των αμυντικών βιομηχανιών των κρατών μελών της ΕΕ. Ελλείψει εκτεταμένων προγραμμάτων βιομηχανικής συνεργασίας εκτός του πλαισίου της ΕΕ, η οικονομική διάσταση της αμυντικής συνεργασίας βαραίνει όλο και περισσότερο στη σκέψη πολλών εθνικών κυβερνήσεων.
  • Οι εκτιμήσεις αυτές ενισχύονται περαιτέρω από τη συνεχή αύξηση κατά την τελευταία δεκαετία των αμυντικών δαπανών των κρατών μελών της ΕΕ ως ποσοστό του ΑΕΠ τους. Όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν αυξήσει τους αμυντικούς τους προϋπολογισμούς κατά την περίοδο αυτή, σε διαφορετικό βαθμό.
  • Η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία συρρικνώνεται όσον αφορά τον αριθμό των αδειών εξαγωγής που εκδίδονται, αλλά ακμάζει όσον αφορά την αξία τους, η οποία σχεδόν τριπλασιάστηκε μεταξύ 2013 και 2021. Η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και η Ισπανία κατέχουν τη μερίδα του λέοντος των αδειών που εκδίδονται με προορισμό την ΕΕ. Όσον αφορά την αξία των αδειών, οι κορυφαίοι εξαγωγείς είναι η Γαλλία, η Γερμανία, η Πολωνία και η Ισπανία, ενώ μόνο η Γαλλία αντιπροσωπεύει το εξήντα τέσσερα τοις εκατό (64%) της συνολικής αξίας όλων των αδειών που εκδόθηκαν το 2021. Μαζί, οι τέσσερις αυτές χώρες αντιπροσωπεύουν πάνω από το ενενήντα τρία τοις εκατό (93%) της συνολικής αξίας των αδειών που εξάγονται με προορισμό εντός της ΕΕ. Όσον αφορά τις εισαγωγές μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ, η Γερμανία, η Ελλάδα και η Γαλλία βρίσκονται στην κορυφή του καταλόγου των “καταναλωτών” όσον αφορά τον μέσο όρο της πενταετίας 2016-21.

Το Κείμενο πολιτικής υπογράφουν ο Σπύρος Μπλαβούκος, Καθηγητής, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Κύριος Ερευνητής, Επικεφαλής Ευρωπαϊκού Προγράμματος Αριάν Κοντέλλη του ΕΛΙΑΜΕΠ, ο Πάνος Πολίτης-Λάμπρου, Βοηθός Ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ και ο Θάνος Δελλατόλας, Ερευνητικός βοηθός στο ΕΛΙΑΜΕΠ.

Διαβάστε το εδώ (στα Αγγλικά).