Κατσίκας, Δ., Καρακίτσιος, Α., Φιλίνης, Κ. & Πετραλιάς, Α.: Έκθεση για το κοινωνικό προφίλ της Ελλάδας σε σχέση με τη φτώχεια, τον κοινωνικό αποκλεισμό και την ανισότητα πριν και μετά από την εκδήλωση της κρίσης, Παρατηρητήριο για την Κρίση, Αθήνα: Δεκέμβριος 2014.

Η έκθεση αυτή είναι αποτέλεσμα έρευνας που έλαβε χώρα στα πλαίσια του ερευνητικού προγράμματος «Διάσπαση και αποκλεισμός: κατανοώντας και ξεπερνώντας τις πολύπλευρες επιπτώσεις της ευρωπαϊκής κρίσης» (FRAGMEX). Το FRAGMEX εκτυλίσσεται υπό την αιγίδα διμερούς προγράμματος συνεργασίας στον τομέα της Έρευνας και Τεχνολογίας μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας για την περίοδο 2013-2015 και χρηματοδοτείται από την ελληνική Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας και το γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Παιδείας και Έρευνας. Εκτός από το Παρατηρητήριο για την Κρίση του ΕΛΙΑΜΕΠ, στο προγραμμα συμμετέχουν το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο καθώς και τα πανεπιστήμια της Βόννης και του Ντούισμπουργκ-Έσσεν.

Στόχος της έκθεσης  είναι ο εντοπισμός και η ανάλυση του βαθμού και του τρόπου με τον οποίο η κρίση έχει επηρεάσει την υλική ευημερία των ελλήνων πολιτών. Με άλλα λόγια, η έκθεση επικεντρώνεται στον αντίκτυπο της κρίσης στη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό στην Ελλάδα. Η εκτίμηση του κοινωνικού αντίκτυπου της κρίσης διενεργείται κυρίως μέσω της σύγκρισης δεδομένων για τη φτώχεια, τον κοινωνικό αποκλεισμό και την ανισότητα πριν από και μετά την εκδήλωση της κρίσης. Για τον λόγο αυτόν η έκθεση διαιρείται σε δύο μέρη: ένα το οποίο παρέχει μια επισκόπηση της φτώχειας, του κοινωνικού αποκλεισμού και των ανισοτήτων στην Ελλάδα πριν από την κρίση, με τη χρήση δεδομένων από το 1995 (όπου υπάρχουν) έως το 2008, και ένα δεύτερο μέρος το οποίο εστιάζει στον κοινωνικό αντίκτυπο της κρίσης, χρησιμοποιώντας δεδομένα για την περίοδο 2009-2013.

Η διάρθρωση της έκθεσης είναι η ακόλουθη: πρώτα παρουσιάζεται μια επισκόπηση της ελληνικής κρίσης κατά την τελευταία πενταετία και καταδεικνύονται ορισμένες από τις πιο σημαντικές αλλαγές σε ό,τι αφορά τη συνολική οικονομική επίδοση και ευημερία. Στην επόμενη ενότητα παρουσιάζονται οι έννοιες και η μεθοδολογία που χρησιμοποιούνται στην έκθεση. Εν συνεχεία παρουσιάζονται η εξέλιξη της φτώχειας, του κοινωνικού αποκλεισμού και των ανισοτήτων στην Ελλάδα πριν και μετά από την εκδήλωση της κρίσης. Έπεται μια ενότητα για τη συνεισφορά της κοινωνικής πολιτικής στην άμβλυνση των κοινωνικών επιπτώσεων της κρίσης στην Ελλάδα πριν και μετά από την εκδήλωσή. Τέλος, συνοψίζονται τα συμπεράσματα.

Τα συμπεράσματα της έκθεσης παρουσιάστηκαν στο 2ο Ετήσιο Συνέδριο του Παρατηρητηρίου για την Κρίση με θέμα: «Οι Κοινωνικές Επιπτώσεις της Κρίσης στην Ευρώπη και την Ελλάδα: Πολιτική και Πολιτικές για την Αλληλεγγύη και την Ανάπτυξη«.

 

πλήρες κείμενο έκθεσης