Μερικά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) όπως η Ολλανδία και η Βρετανία έχουν υπάρξει ιδιαίτερα ενεργά στην ανάπτυξη και στη διαμόρφωση εργαλείων που έχουν στόχο να εντοπίσουν και να αποτρέψουν τη ριζοσπαστικοποίηση που οδηγεί στην τρομοκρατία. Μία σημαντική δεξαμενή γνώσης υπάρχει πλέον σε αυτές τις χώρες σχετικά με τις ομάδες σε κίνδυνο, δηλαδή τις ομάδες οι οποίες είναι επιρρεπείς σε ακραίες ιδέες και απόψεις. Επίσης έχει παραχθεί σημαντική γνώση σχετικά με τους παράγοντες που οδηγούν τα άτομα από τις ομάδες αυτές να προβούν σε τρομοκρατικές ενέργειες. Ωστόσο, άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, όπως η Βουλγαρία, η Τσεχία και η Ελλάδα, υστερούν σε αυτόν τον τομέα, παρόλο που στις χώρες αυτές εμφανίζονται τόσο παλιές όσο και νέες μορφές ριζοσπαστικοποίησης τα τελευταία χρόνια.

Στόχος του προγράμματος RAD MONITOR  είναι να αξιολογήσει και να μεταφέρει την εμπειρία που έχουν αποκτήσει χώρες όπως η Ολλανδία, η Βρετανία και άλλα κράτη της ΕΕ στην αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης προκειμένου να σχεδιαστούν τα κατάλληλα εργαλεία παρακολούθησης της ριζοσπαστικοποίησης στη Βουλγαρία, στην Τσεχία και στην Ελλάδα. Αυτά τα εργαλεία θα χρησιμεύσουν στην παρακολούθηση της ριζοσπαστικοποίησης και στην κατανόηση των διαδικασιών στρατολόγησης, οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν στον εξτρεμισμό και στην τρομοκρατία. Μέσα από τις δράσεις που υλοποιεί, το πρόγραμμα RAD MONITOR επιχειρεί να ενισχύσει τις δυνατότητες των οργάνων δημόσιας τάξης, των τοπικών αρχών και της κοινωνίας των πολιτών στη Βουλγαρία, στην Τσεχία και στην Ελλάδα για να εμποδίσουν και να αντιμετωπίσουν τη ριζοσπαστικοποίηση που οδηγεί στην τρομοκρατία ανάμεσα σε συγκεκριμένες ομάδες κινδύνου. Μακροπρόθεσμα, τα προτεινόμενα εργαλεία παρακολούθησης μπορούν να χρησιμεύσουν ως μια βάση για το σχεδιασμό και τη δημιουργία κατάλληλων πολιτικών και προγραμμάτων για την αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης σε αυτές τις τρεις χώρες.

Το πρόγραμμα έχει τους εξής κύριους στόχους:

  • Να διερευνήσει τις διαδικασίες και τα «μονοπάτια» που οδηγούν στη ριζοσπαστικοποίηση (οι οποίες είναι συχνά αποτέλεσμα συγκεκριμένων κοινωνικών διαδικασιών, καθώς και τοπικών, εθνικών και διεθνικών επαφών και αλληλεπιδράσεων)
  • Να εξετάσει τους παράγοντες κινδύνου που μπορεί να οδηγήσουν στη ριζοσπαστικοποίηση στη Βουλγαρία, στην Τσεχία και στην Ελλάδα
  • Να μεταφέρει γνώση και εμπειρία από τη Βρετανία, την Ολλανδία και άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ σχετικά με τις μεθόδους παρακολούθησης των κινδύνων της ριζοσπαστικοποίησης
  • Να αναπτύξει εργαλεία παρακολούθησης και να τα προσαρμόσει σε συγκεκριμένες συνθήκες στη Βουλγαρία, στην Τσεχία και στην Ελλάδα
  • Να ενισχύσει τη συνεργασία ανάμεσα σε αναλυτές σε θέματα δημόσιας τάξης και ασφάλειας, και σε ερευνητές και ειδικούς σε θέματα ριζοσπαστικοποίησης

Για να επιτύχει τους στόχους αυτούς, το πρόγραμμα θα υλοποιήσει της εξής δράσεις:

  • Επισκόπηση των υπάρχουσων μελετών για τη ριζοσπαστικοποίηση και την εκπόνηση μιας έκθεσης που θα παρουσιάζει και θα αναλύει τις προσεγγίσεις πάνω στο θέμα και τα ευρήματα των μελετών
  • Έρευνα και παρουσίαση των μεθόδων και των εργαλείων που έχουν αναπτυχθεί σε χώρες όπως η Βρετανία και η Ολλανδία για την παρακολούθηση του φαινομένου της ριζοσπαστικοποίησης, καθώς και των διαδικασιών στρατολόγησης μελών από ακραίες ριζοσπαστικές οργανώσεις
  • Έρευνα και παρουσίαση των θεσμικών πλαισίων και των πολιτικών στο τομέα της καταπολέμησης της ριζοσπαστικοποίησης που οδηγεί στην τρομοκρατία στη Βουλγαρία, στην Ελλάδα και στην Τσεχία
  • Ανάπτυξη μιας μεθοδολογίας και των κατάλληλων δεικτών για την εκτίμηση του φαινομένου της ριζοσπαστικοποίησης, και της πιλοτικής εφαρμογής του σχετικού εργαλείου στη Βουλγαρία, στην Ελλάδα και στην Τσεχία
  • Οργάνωση εκπαιδευτικών σεμιναρίων για τους αρμόδιους κρατικούς φορείς στη χρήση του ανωτέρω μεθοδολογικού εργαλείου για την παρακολούθηση και την εκτίμηση του φαινομένου τις ριζοσπαστικοποίησης.
  • Διάχυση των αποτελεσμάτων της έρευνας και διαμόρφωση προτάσεων πολιτικής στον τομέα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και άλλων μορφών ριζοσπαστικοποίησης.

Διάρκεια του προγράμματος: 24 μήνες (από 1 Οκτωβρίου 2014 μέχρι 30 Σεπτεμβρίου 2016).

Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, DG Home Affairs, Programme for the Prevention of and Fight Against Crime (ISEC).

Εταίροι του προγράμματος

Centre for the Study of Democracy (CSD), Σόφια, Βουλγαρία (συντονιστής)

Charles University, Πράγα, Τσεχία

Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ)

Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε με την Ντία Αναγνώστου