Η σημερινή πολιτική αστάθεια, που ενδέχεται να αυξηθεί τους επόμενους μήνες, πιθανότατα θα επηρεάσει αρνητικά όχι μόνον τις προοπτικές ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, αλλά και την ελληνική εξωτερική πολιτική σε μια εποχή οβιδιακών μεταμορφώσεων του παγκόσμιου και περιφερειακού περιβάλλοντος ασφαλείας. Και μάλιστα σε μια περίοδο –που ξεκινάει πριν από την οικονομική κρίση– όπου η ελληνική εξωτερική πολιτική χαρακτηρίζεται από έλλειψη πρωτοβουλιών και δυσκολία διαχείρισης προκλήσεων, αλλά και εκμετάλλευσης ευκαιριών. Είτε η τρέχουσα περίοδος πολιτικής αβεβαιότητας διαρκέσει λίγο είτε πολύ, καλό θα ήταν να θωρακίσουμε την ελληνική εξωτερική πολιτική και πολιτική εθνικής ασφάλειας ενισχύοντας τη θεσμική διάσταση μέσω μιας σειράς αλλαγών, όπως:
Θεσμοθέτηση μονίμων υπηρεσιακών υφυπουργών σε όλους τους σημαντικούς τομείς της δημόσιας διοίκησης, αλλά εν προκειμένω στα υπουργεία Εξωτερικών, Εθνικής Αμυνας, Προστασίας του Πολίτη και Δημόσιας Τάξης και Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Οι αξιοκρατικές επιλογές σε αυτές τις θέσεις-κλειδιά θα βοηθούσαν την ελληνική πολιτική εθνικής ασφάλειας να αυξήσει τη συνέχεια και συνέπεια και να ενισχύσει τη θεσμική της μνήμη. Η χώρα χρειάζεται ένα συνολικό στρατηγικό σχέδιο, το οποίο θα χαρακτηρίζεται από ευελιξία και θα αποτελεί αντικείμενο συνεχούς επεξεργασίας έτσι ώστε να προσαρμόζεται στις εξελίξεις. Είναι απολύτως εφικτή και επιβεβλημένη η δημιουργία ενός ολιγάριθμου και απολύτως αξιοκρατικά στελεχωμένου (από τους άριστους της δημόσιας διοίκησης) οργάνου στρατηγικού σχεδιασμού (Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας) για την ετοιμασία ενός συνολικού σχεδίου για την Ελλάδα της επόμενης εικοσαετίας. Ιδέες και μοντέλα [χαμηλού κόστους] υπάρχουν. Επεξεργασία θεσμικών κειμένων από τα συναρμόδια υπουργεία (και ιδιαίτερα το ΥΠΕΞ) με στόχο τον ορισμό (επιτέλους!) των ζωτικών εθνικών συμφερόντων, τη χάραξη των βασικών αξόνων εθνικής στρατηγικής και τον σαφή προσδιορισμό των «κόκκινων γραμμών» σε βασικά ζητήματα. Παράλληλα, ετοιμασία στρατηγικής εσωτερικής ασφάλειας, δημιουργία Εθνικού Συστήματος Πληροφοριών και θεσμική και υλικοτεχνική βελτίωση του Εθνικού Συστήματος Χειρισμού Κρίσεων.
Βέλτιστη αξιοποίηση ανθρωπίνου δυναμικού μέσω αξιοκρατίας (με εδραίωση της αντίληψης ότι θα υπάρξουν ίσως ορισμένες αστοχίες, αλλά κατά κανόνα οι άξιοι και ικανοί θα ανταμειφθούν), διαρκούς και δίκαιης αξιολόγησης, βαθιών τομών στην εκπαίδευση και μετεκπαίδευση με στόχο την απομάκρυνση από το μοντέλο της αποστήθισης και έμφαση στην αυτόνομη σκέψη και δράση, ευέλικτων οργανωτικών δομών περισσότερο οριζόντιου παρά κάθετου χαρακτήρα, κατάργησης τεχνητών διαχωριστικών γραμμών ανάμεσα σε συναρμόδιες υπηρεσίες, βέλτιστης χρήσης νέων τεχνολογιών και δυνατότητας μελέτης και αξιοποίησης βέλτιστων πρακτικών εσωτερικού και εξωτερικού. Ασφαλώς θα βοηθούσε ένας ουσιαστικότερος ρόλος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εξωτερικών και Αμυνας και του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής, ενώ η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι πολύ χρήσιμος θα ήταν ένας συμβουλευτικός ρόλος ερευνητικών ινστιτούτων και ειδικών από τον πανεπιστημιακό χώρο. Τέλος, μια ελάχιστη πολιτική συναίνεση αποτελεί, φυσικά, απαραίτητη προϋπόθεση.
Πηγή: Καθημερινή