Παρά τις προβλέψεις των δημοσκοπήσεων, ελάχιστοι πίστευαν ότι, τελικά, οι Βρετανοί θα επέλεγαν το «άλμα στο κενό». Ο συνδυασμός βρετανικού πείσματος και αίσθησης διαφορετικότητας, η πολιτική ανεπάρκεια του πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον, η λανθασμένη επιλογή μιας εκστρατείας «φόβου» από τους υποστηρικτές της παραμονής, τα μικροπολιτικά παιγνίδια του ηγέτη των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν, η αδίστακτη διαστρέβλωση της πραγματικότητας από το στρατόπεδο του Brexit και, βεβαίως, οι αδυναμίες και οι παθογένειες της σημερινής Ευρωπαϊκής Ενωσης οδήγησαν μία –πολλαπλά διχασμένη στο ζήτημα αυτό– χώρα στην επιλογή της εξόδου. Πρόκειται, κατά την άποψη του γράφοντος, για κακή επιλογή, με σαφείς αρνητικές πολιτικές και οικονομικές συνέπειες και για την Ε.Ε., αλλά κυρίως για την ίδια τη Βρετανία, η οποία κινδυνεύει, μεταξύ άλλων, να συρρικνωθεί εδαφικά σε περίπτωση νέου δημοψηφίσματος και απόφασης απόσχισης της Σκωτίας.
Πώς θα πρέπει να αντιδράσει η Ε.Ε.; Ασφαλώς πρόκειται για ηχηρό μήνυμα, αν όχι ράπισμα, παρά το γεγονός ότι ο βρετανικός ευρωσκεπτικισμός έχει σε έναν βαθμό διαφορετικά αίτια από τη χαμηλή δημοφιλία της Ε.Ε. σε πολλά άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Μία τιμωρητική αντίδραση θα έβλαπτε και τα ευρωπαϊκά συμφέροντα, ενώ οφείλουμε να μην εγκαταλείψουμε και το 48+% των Βρετανών που ψήφισαν υπέρ της παραμονής. Από την άλλη πλευρά, η μακροχρόνια παράταση της εκκρεμότητας και η γενικότερη αβεβαιότητα θα επηρεάσουν αρνητικά τις ευρωπαϊκές οικονομίες και γενικότερα τις δραστηριότητες της Ε.Ε. Ούτε και νοείται να τεθεί ζήτημα ευνοϊκότερων ρυθμίσεων στο διαζύγιο Ε.Ε. – Βρετανίας, καθώς κάτι τέτοιο θα ενθάρρυνε σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό ανάλογα αιτήματα από άλλες έντονα ευρωσκεπτικιστικές χώρες. Με λίγα λόγια, το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να πληρώσει το κόστος της απόφασης εξόδου, χωρίς όμως κανένα στοιχείο τιμωρητισμού. Και εν ευθέτω χρόνω θα πρέπει να επιλεγεί η μορφή της σχέσης Ε.Ε. – Η.Β. με τρόπο που να μεγιστοποιεί τα οφέλη και για τις δύο πλευρές.
Και τα επόμενα βήματα για την υπόλοιπη Ε.Ε.; Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις της εταιρείας Pew επιβεβαίωσαν τα υψηλά ποσοστά ευρωσκεπτικισμού σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ενωσης. Κινήσεις στην κατεύθυνση της βαθύτερης ενοποίησης θα ήταν αντιπαραγωγικές στην παρούσα συγκυρία, καθώς οι Ευρωπαίοι πολίτες δείχνουν ξεκάθαρα ότι τουλάχιστον σε αυτήν την περίοδο δεν επιθυμούν περισσότερη Ευρώπη. Ομως θα πρέπει να αποφευχθούν κινήσεις και προς την κατεύθυνση της αφαίρεσης αρμοδιοτήτων («λιγότερη Ευρώπη»), εκτός από τις επιβεβλημένες προσπάθειες μείωσης των περιττών παρεμβάσεων από τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών σε ζητήματα ήσσονος σημασίας. Αυτό που χρειάζεται είναι «καλύτερη και αποτελεσματικότερη Ευρώπη» με ουσιαστικές κινήσεις σε τομείς όπως η διαχείριση της μετανάστευσης, η ασφάλεια και η οικονομία, με έμφαση στη δημιουργία θέσεων εργασίας. Γιατί αν δεν αλλάξει το οικονομικό κλίμα, με οριστική απομάκρυνση από πολιτικές στείρας λιτότητας, και αν δεν συνειδητοποιήσουν οι γερμανικές ελίτ ότι μια Ευρώπη πλουσίων και φτωχών δεν είναι μακροπρόθεσμα βιώσιμη, τότε το μέλλον ανήκει στις κάθε μορφής αντιευρωπαϊκές πολιτικές δυνάμεις και το Brexit θα αποτελέσει το πρώτο βήμα σε μια διαδικασία διάλυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πηγή: Καθημερινή