Στην τρίτη κατά σειρά ‘αντιπαράθεση’ που διοργάνωσε το ΕΛΙΑΜΕΠ  στις 10 Μαρτίου 2011 στην αίθουσα του Παλαιού Χρηματιστηρίου Αθηνών  τέθηκε το ερώτημα: “Mπορούν και πρέπει να κλείσουν τα σύνορα για τους παράνομους μετανάστες;”. Το ΕΛΙΑΜΕΠ αποφάσισε να θέσει το συγκεκριμένο ερώτημα όταν ξεκίνησε η συζήτηση για το ‘Τείχος του Έβρου’. Ομως η εκδήλωση σχεδόν συνέπεσε με τη λήξη της πρόσφατης απεργίας πείνας 300 μεταναστών με αίτημα τη νομιμοποίησή τους, κατά συνέπεια, η συζήτηση δεν περιορίστηκε σε θέματα συνόρων αλλά επικεντρώθηκε στην ανάγκη για γενικότερη αναθεώρηση της μεταναστευτικής πολιτικής της χώρας.

Για να εκφράσουν την άποψή τους σε αυτό το θέμα, παίρνοντας θέση υπέρ ή κατά, κλήθηκαν οι εξής τέσσερις ομιλητές:

Υπέρ της πρότασης:

• Θεόδωρος Λιανός, Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

•Ευριπίδης Στυλιανίδης, Βουλευτής Ροδόπης, Γραμματέας Προγράμματος Νέας Δημοκρατίας

Κατά της πρότασης:

• Μιχάλης Τρεμόπουλος, Ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων

• Δημήτρης Χριστόπουλος, Πρόεδρος Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Επίκουρος Καθηγητής Παντείου Πανεπιστήμιου

Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Τάσος Τέλλογλου.

Σύμφωνα με τον Θεόδωρο Λιανό μπορούν να κλείσουν τα σύνορα στην παράνομη μετανάστευση εφόσον υπάρχει βούληση και οργάνωση και είμαστε διατεθειμένοι να επωμιστούμε το ανάλογο κόστος.  Το αν πρέπει να κλείσουν τα σύνορα αποτελεί ένα σαφώς πιο πολύπλοκο ερώτημα, όμως, σύμφωνα με τον ομιλητή,  εφόσον αποδεχόμαστε ότι πρέπει να υπάρχουν εθνικά σύνορα, τα σύνορα αυτά δεν μπορούν να είναι ανοιχτά, η Ελλάδα πρέπει να  δέχεται μόνο εκείνους που η ίδια επιθυμεί.

Ο Μιχάλης Τρεμόπουλος υποστήριξε πως η μετανάστευση πάντοτε υπήρχε και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με  κατασταλτικά μέτρα και αυτό που απαιτείται είναι μία ρεαλιστική πολιτική σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Σύμφωνα με τον ομιλητή, η συστηματική ‘μη νομιμοποίηση’ των μεταναστών έχει στόχο αφενός να αποτρέψει την περαιτέρω μετανάστευση και αφετέρου να επιβάλει σε όσους ήδη βρίσκονται εδώ να εργάζονται χωρίς δικαιώματα και στη συνέχεια να επιστρέφουν στις πατρίδες τους. Το ζητούμενο λοιπόν είναι μία πολιτική που θα δίνει στους ανθρώπους αυτούς τη δυνατότητα να ζήσουν αξιοπρεπώς μία καλύτερη ζωή, ενώ παράλληλα θα καταπολεμηθούν και φαινόμενα όπως η μαύρη εργασία ή ακόμη και η ρατσιστική βία στην οποία βρίσκονται εκτεθειμένοι λόγω του παράνομου καθεστώτος τους. Επιπλέον, ο κος Τρεμόπουλος τόνισε ότι η συζήτηση γύρω από το Φράχτη του Έβρου αποτελεί επικοινωνιακό ‘τρικ’  με  στόχο να καθησυχάσει την κοινή γνώμηενώ έκανε λόγω και  για τα ιδιαιτέρα χαμηλά ποσοστά απόδοσης ασύλουαλλά και για τη συμφωνία Δουβλίνο ΙΙ η οποία πρέπει να γίνει αντικείμενο επαναδιαπραγμάτευσης.

Λόγο για τη συμφωνία Δουβλίνο ΙΙ η οποία ‘μετέτρεψε την Ελλάδα σε αποθήκη ψυχών’ έκανε και ο Ευριπίδης Στυλιανίδης, τονίζοντας πως ως πρόσφατα το ζήτημα της παράνομης εισόδου στη χώρα αντιμετωπίστηκε, λανθασμένα, ως Ελληνικό και όχι Ευρωπαϊκό. Ο κος Στυλιανίδης επισήμανε την ανάγκη για μία καινούρια πολιτική με βελτίωση του συστήματος ασύλου αλλά και χωρίς ανοχή σε όσους είναι παράνομοι. Ο ομιλητής ανέφερε το κόστος του παραεμπορίου και τη ζημιά που επιφέρει στις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και τους πόρους που στερεί η παράνομη μετανάστευση από το κράτος ενώ τόνισε πως υπάρχει ανάγκη για μία ολοκληρωμένη πολιτική επιλεκτικής μετανάστευσης και για προγράμματα ένταξης για τους μετανάστες που ζουν στη χώρα. Παράλληλα, με τη βοήθεια της ΕΕ, πρέπει να γίνουν προσπάθειες για την καλύτερη φύλαξη των συνόρων και τη βελτίωση των σχέσεων με τις γειτονικές χώρες.

Σύμφωνα με τον Δημήτρη Χριστόπουλο, κυριαρχούν διάφορες στερεοτυπικές αντιλήψεις σχετικά με την μετανάστευση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, όπως ότι οι μετανάστες είναι παρείσακτοι και απρόσκλητοι, γεγονός που διαψεύδεται από τη ζήτηση στην αγορά εργασίας, ή ότι η Ευρώπη βρίσκεται στο κέντρο των μεταναστευτικών ροών, γεγονός που διαψεύδεται σε σύγκριση με τις παγκόσμιες ροές. Σύμφωνα με τον ομιλητή, δύο αντιλήψεις ακούγονται έντονα τον τελευταίο καιρό σχετικά με τους παράνομους μετανάστες: ‘καμία νομιμοποίηση’ και ‘νομιμοποίηση σε όλους’ και οι δύο αντιλήψεις αυτές πάσχουν. Λύση για τους ανθρώπους χωρίς χαρτιά, σύμφωνα με τον ομιλητή, είναι η ταυτοποίησή τους από το κράτος ενώ τόνισε πως η απάντηση στην ερώτηση ‘πόσους μετανάστες χωράει μία χώρα;’ δεν  είναι στατική, παραδείγματος χάριν, ένας μετανάστης μπορεί ερχόμενος να δημιουργήσει θέσεις εργασίας.

Ακολούθησε εκτενής συζήτηση με το κοινό που αποτελούταν όχι μόνο από άτομα σχετικά με τον συγκεκριμένο χώρο, όπως εκπροσώπους οργανώσεων, αλλά και πολίτες με ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο ζήτημα.

Η συζήτηση μεταδόθηκε ζωντανά στο internet μέσω livestream.