DSC04162Στις 21 Οκτωβρίου 2016 το ΕΛΙΑΜΕΠ διοργάνωσε μαζί με το Hertie School of Governance μια ομάδα εστίασης για τη διαφθορά και τη χρηστή διακυβέρνηση στην Ελλάδα. Η ομάδα εστίασης πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου Anticorrp (www.anticorrp.eu) και συντονίστηκε από την Alina Mungiu-Pippidi, καθηγήτρια πολιτικής ανάλυσης και δημοκρατίας στο Hertie. Στόχος της ομάδας εστίασης ήταν η συζήτηση βασικών ζητημάτων για τη διαφθορά και την καταπολέμησή της στην Ελλάδα, προκειμένου να αντληθεί εξειδικευμένη γνώση στο θέμα αυτό. Η ομάδα εστίασης είχε συμμετέχοντες από τον ακαδημαϊκό χώρο, το δημόσιο τομέα, φορείς καταπολέμησης της διαφθοράς, τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, νομικούς και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών.

Η ομάδα εστίασης ξεκίνησε με την παρουσίαση του έργου Anticorrp και τον ορισμό της διαφθοράς που χρησιμοποιείται στο πλαίσιό του. Η Alina Mungiu-Pippidi εξήγησε ότι η διαφθορά θα πρέπει να νοηθεί ως ένα «καθεστώς διακυβέρνησης», περιλαμβάνοντας κάθε μορφή ευνοιοκρατίας, νόμιμη ή παράνομη, η οποία οδηγεί είτε στη χορήγηση προνομίων σε πολίτες ή επιχειρήσεις είτε σε διάκρισή τους από δημόσια αρχή. Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να απαντήσουν διάφορες ερωτήσεις. Η συζήτηση επικεντρώθηκε κυρίως στα ακόλουθα θέματα:

  • Γιατί βρίσκεται η Ελλάδα κάτω από το μέσο όρο της ΕΕ σχετικά με τη διαφθορά; Είναι τόσο εκτεταμένη στη χώρα η διαφθορά όσο υπήρξε και στο παρελθόν; Παρατηρείται κάποια βελτίωση;
  • Υπάρχει εγχώρια πίεση για την καταπολέμηση της διαφθοράς; Αν ναι, ποιες μορφές παίρνει;
  • Το ελληνικό έλλειμμα προκλήθηκε από τη διαφθορά; Αν υπήρξε σχέση αιτίας-αιτιατού, έχει εξαλειφθεί η σχέση αυτή;
  • Είναι η Ελλάδα μια αξιοκρατική κοινωνία; Οδηγεί η διαφθορά σε έξοδο από τη χώρα καλά εκπαιδευμένου και με πολλά προσόντα ανθρώπινου κεφαλαίου (brain drain); Τι θα πρέπει να γίνει προκειμένου να προωθηθεί η αξιοκρατία;
  • Οι πόροι που προέρχονται από την ΕΕ ενισχύουν ή αποδυναμώνουν τη διαφθορά;
  • Οι κοινωνίες με σημαντική διαφθορά αποθαρρύνουν την καινοτομία. Είναι αλήθεια αυτό στην περίπτωση της Ελλάδα; Αν ναι, υπάρχουν δράσεις για την ενθάρρυνση της καινοτομίας;

Οι συμμετέχοντες αντάλλαξαν απόψεις για τα ζητήματα αυτά και έλαβαν μέρος σε μια εποικοδομητική συζήτηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της στρατηγικής που έχει διαμορφωθεί για την καταπολέμηση της διαφθοράς στην Ελλάδα. Ένα από τα σημεία στα οποία έτειναν να συμφωνούν είναι οι σημαντικές βελτιώσεις οι οποίες έχουν επέλθει στο νομοθετικό πλαίσιο κατά τη διάρκεια της κρίσης, κυρίως με στόχο μεταρρυθμίσεις που έχουν συμφωνηθεί από την ελληνική κυβέρνηση με τους δανειστές της. Το θεσμικό οπλοστάσιο κατά της διαφθοράς έχει επίσης ενισχυθεί σε μεγάλο βαθμό. Ωστόσο, υπάρχουν σημαντικά προβλήματα εφαρμογής, κυρίως λόγω περιορισμένων πόρων, έλλειψης προσωπικού και τεχνογνωσίας αλλά και λόγω της απουσίας συντονισμού και αλληλοσυνδεδεμένων διαδικασιών. Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν περαιτέρω ως προς την έλλειψη αντικειμενικών ερευνών και στατιστικών στοιχείων για τη διαφθορά στην Ελλάδα. Αυτό επέτρεψε στην καθηγήτρια Mungiu-Pippidi να δώσει κάποιες ερευνητικές κατευθύνσεις για το μέλλον. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ομάδα εστίασης, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη Ντία Αναγνώστου ([email protected]), την Ευαγγελία Ψυχογιοπούλου ([email protected]) και το Δημήτρη Σωτηρόπουλο ([email protected]).