Το Ενημερωτικό Κέντρο της Γερμανικής Υπηρεσίας Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών DAAD στην Αθήνα & το ΕΛΙΑΜΕΠ πραγματοποίησαν με θέμα: «Διαμαρτυρόμενοι πολίτες – Ευρώπη σε κρίση», την Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 2012 στο Ινστιτούτο Goethe (Ομήρου 14-16). Σκοπός της ημερίδας ήταν να αναλύσει την οικονομική, πολιτική και κοινωνική διάσταση της ελληνικής κρίσης.
Ο καθηγητής κ. Δημήτρης Σωτηρόπουλος στην εισήγησή του τόνισε την ευθύνη της πολιτικής και οικονομικής ελίτ για την έλλειψη μεταρρυθμίσεων στην ελληνική οικονομία. Ανέφερε ότι το ελληνικό κοινωνικό μοντέλο αντιμετωπίζει αντίστοιχες παθογένειες με τα υπόλοιπα μοντέλα των κρατών της Νότιας Ευρώπης. Οι πολιτικές λιτότητας, κατά τον κ. Σωτηρόπουλο θα αποδώσουν καρπούς, μόνο αν συνοδευτούν απο μεταρρυθμίσεις που προωθούν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και ταυτόχρονα διασφαλίζουν την διαβίωση των ασθενέστερων κοινωνικών τάξεων.
Ο κ. Θεοχάρης Γρηγοριάδης παρουσίασε την εισήγησή του για τις συμπεριφορικές ρίζες της αντίστασης στις μεταρρυθμίσεις. Η ανάλυση του ξεκινά από το ερώτημα της αντίστασης των εξωσυστημικών ανέργων σε μεταρρυθμίσεις που θα μειώσουν τα προνόμια των ενδοσυστημικών εργαζόμενων και θα προσφέρουν κίνητρα συμμετοχής για τους πρώτους στην αγορά εργασίας. Η αντίσταση στις μεταρρυθμίσεις παρατηρείται όταν υφίστανται: 1. Ισχυρός κορπορατισμός, υψηλή ικανότητα εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων από το κράτος και προσφυγή των εξωσυστημικών ανέργων σε ακραίες πολιτικές επιλογές και 2. Ισχυρός κορπορατισμός, αδυναμία εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων από το κράτος και ταύτιση των εξωσυστημικών ανέργων με τους ενδοσυστημικούς εργαζόμενους.
Ο καθηγητής κ. Franz-Lothar Altmann τόνισε την σημασία της Ατζέντας 2010 που πέρασε ο καγκελάριος Σρέντερ και τις δυνατότητες εφαρμογής του γερμανικού παραδείγματος στην Ελλάδα. Ανέφερε το πολιτικό κόστος που αντιμετώπισε ο καγκελάριος Σρέντερ εξαιτίας αυτής της μεταρρυθμιστικής πρωτοβουλίας, η οποία του στοίχισε την επανεκλογή του το 2005. Ωστόσο, οι θετικές συνέπειες της Ατζέντας 2010 είναι ορατές σήμερα στις θετικές επιδόσεις της γερμανικής οικονομίας στις διεθνείς αγορές.
Η καθηγήτρια κ. Βασιλική Γεωργιάδου τόνισε την τάση να αποδίδονται όλα τα αρνητικά κοινωνικά φαινόμενα στην κρίση και υποστήριξε την άποψη ότι ο εξτρεμισμός δεν είναι συνέπεια μόνο της κρίσης. Το βασικό πρόβλημα στην Ελλάδα είναι η πολιτική εμπιστοσύνης, καθώς μόνο το Βέλγιο είχε χειρότερους δείκτες από την Ελλάδα στο θέμα αυτό. Ακολουθώντας την μέθοδο των ημιδομημένων συνεντεύξεων και την ποιοτική ανάλυση των περιεχομένων του, η κ. Γεωργιάδου ανέφερε ότι οι διαμαρτυρόμενοι που ήταν τα υποκείμενα της έρευνας δεν ένιωθαν ότι έκαναν κάτι πολύ σπουδαίο. Η βασική τους προτίμηση συνεχίζει να είναι η διαδικαστική δημοκρατία, στην οποία αναφέρονται οι κεντρικές πολιτικές τους τοποθετήσεις.
Η κ. Φιλίππα Χατζησταύρου παρουσίασε τις αντίρροπες τάσεις της αποενοποίησης και του επεκτατισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η αποενοποίηση δεν πρέπει να ταυτίζεται με την έννοια της διάλυσης. Η κ. Χατζησταύρου παρατηρεί την ύπαρξη πολιτικής, νομικής και ιδεολογικής αποενοποίησης. Αφενός ο Χάμπερμας και η Γερμανία στηρίζουν την ενδυνάμωση της ΕΕ και της ΕΚΤ. Αφετέρου υπάρχει η προσέγγιση του γαλλικού διακυβερνητισμού. Το βασικό ζήτημα που θα μας απασχολήσει τα επόμενα χρόνια είναι ο ρόλος των τεχνοκρατών στην διαχείριση της πολιτικής εξουσίας.
Ο καθηγητής κ. Παναγής Παναγιωτόπουλος αναφέρθηκε στην περιθωριοποίηση κοινωνικών ομάδων λόγω του μνημονίου με έμφαση στον ρόλο της ελληνικής οικογένειας. Τόνισε την επίδραση του πελατειακού συστήματος και τις λειτουργίες της φιλελεύθερης και της κοινωνιστικής αντίληψης της οικογένειας για την αντιμετώπιση της κρίσης. Παρά την γενεακή σύγκρουση που παρατηρείται, η ελληνική οικογένεια παραμένει ισχυρή, με αρχαϊκές και σύγχρονες αναφορές.
Πατήστε εδώ για να δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα της εκδήλωσης. Μπορείτε να παρακολουθήσετε την εκδήλωση σε μαγνητοσκόπηση εδώ.